ناصرالدین؛ پرحاشیهترین شاه دوران معاصر ایران در قاب سیما و سینما
تاریخ انتشار: ۲۵ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۸۶۸۱۸
سالها میگذرد و شاید ساختِ سریالها و فیلمهای زیادی با سوژه ناصرالدین شاه این سؤال را پیش آورد که چرا آنقدر کارگردانان و سریالسازان علاقهمند هستند درباره قاجاریه اثر نمایشی خلق کنند. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، ناصرالدینشاه را شاید بتوان یکی از پرحاشیهترین شاههای دوران معاصر ایران به حساب آورد و همین حواشی باعث ایجاد خرده داستانهای فراوان میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ناصرالدین شاه، چهارمین شاه از سلسله قاجار است که با نزدیک به 50 سال پادشاهی، طولانیترین دوره پادشاهی را در میان پادشاهان قاجار دارد و او را صاحبقران مینامند. وی علاقهداشت به هر هنری از عکاسی گرفته تا نویسندگی و نقاشی، وارد شود تا آثاری را به جای بگذارد که واضحترین تصویر اتفاقات و تصاویر را از دوران پادشاهی او به نمایش بگذارد و همین علاقه وی فرصتی شد تا سالها پس وی فعالان عرصه فیلم و سریال بخشهایی از زندگی چهارمین شاه قاجار را سوژه ساخت اثرهایشان کنند.
بهاین ترتیب 5 دهه پادشاهی وی علاوه بر حواشی و داستانهای بسیار؛ تحولات تاریخی قابل توجهی را به خود دید تا این دوره از تاریخ معاصر ایران نظر سینماگران برای به تصویر کشیدن بخشهایی از داستانهای مربوط به او را جبکند. نخستین سریالی که درباره این دوره از تاریخ ایران ساخته شد کاری با کارگردانی زنده یاد علی حاتمی بود که نامش «سلطان صاحبقران» است.
این سریال که زنده یاد جمشید مشایخی نقش شاه قاجار را برعهده داشت، اگرچه مربوط به دوره سلطنت ناصرالدین شاه بود اما در زیر متن خود تلاشهای امیرکبیر برای آبادی ایران زمین را در سایه بیتدبیری ناصرالدین بهتصویر کشید.
آبپرور: شکلگیری آنتن شاداب زیر سایه انتخاب صحیح برنامهسازان / چرا کارگردانان به دوران قاجاریه علاقهمند هستند؟از سوی دیگر دومین اثری که روایتی از شاهان قاجار را در دل خود داشت، فیلم سینمایی «کمال الملک» با کارگردانی مرحوم علی حاتمی بود که در سال 1362 ساخته شد. در این اثر داستان زندگی کمالالملک، نقاش بزرگ ایرانی به تصویر کشیده شد، اینبار مرحوم عزتالله انتظامی نقش ناصرالدین شاه را بازی کرد و در مقابلش مرحوم جمشید مشایخی که در «سلطان صاحبقران» خود ایفاگر نقش سلطان بود؛ نقش کمالالملک را بازی کرد تا با آنچه از اثر قبلی تجربه کرده بود اکنون در مقابل همان شاه پرحاشیه فردی مدبر و قابل اعتماد باشد.
این درحالی است که تلخترین اتفاق دوران زندگی ناصرالدین شاه، قتل امیرکبیر یکی از مهمترین صدراعظمهای ایران بود که در رشد، پیشرفت و شکوفایی کشور نقش مهم و بسزایی داشت و علاوه بر صدارت، شوهر عزتالدوله، خواهر ناصرالدین شاه هم بود و امضای فرمان قتل امیرکبیر به دست چهارمین شاه قاجار، یکی از سیاهترین نقاط سلطنت شاه صاحبقران به شمار میآید.
بنابراین طبیعی است که سینماگران علاقه ویژهای به روایت زندگی و مرگ امیرکبیر داشته باشند. توجه به این موضوع باعث شد تا 10 سال پس از اولین فیلمی که درباره ناصرالدین شاه ساخته شد، سعید نیکپور تصمیم بگیرد تا از زاویهای متفاوت به دوران ناصرالدین شاه بپردازد و اینبار زندگی امیرکبیر را به نمایش گذاشت و به همین دلیل سریال «امیرکبیر» را در سال 1364 روی آنتن شبکه یک سیما برد. در این سریال، ایرج راد نقش ناصرالدین شاه قاجار و سعید نیکپور نقش امیرکبیر را ایفا میکردند.
اما یکی از معروفترین فیلمهایی که درباره ناصرالدین شاه ساخته شد، فیلم کمدی فانتزی «ناصرالدین شاه آکتور سینما» است که نشات گرفته از همان علاقه قابل توجهی وی به هنر عکاسی و سینما بود در این اثر هم بار دیگر عزتالله انتظامی؛ تاج سلطنت برسرگذاشت و پردهای قابل توجه از دوره وی به نمایش گذاشت. این فیلم که در سال 1370 ساخته شد، داستانی طنز را روایت میکند که در آن شاه قاجار عاشق یک هنرپیشه شده و حکومت، مملکتداری و منافع ملی کشورش را رها کرد.
22 سال بعد از سریال «امیر کبیر» اینبار در سال 1388 و در سریال «سالهای مشروطه» با کارگردانی محمدرضا ورزی بار دیگر ناصرالدینشاه دستمایه خلق اثری شد و بر صفحه جادویی ظاهر شد. در این سریال که از زمان آغاز سلطنت ناصرالدین شاه تا آغاز مشروطه را از جنبه سیاست به تصویر میکشید باز هم ایرج راد ناصرالدین شاه بود.
این درحالی است که اخیراً ناصرالدین شاه دوباره سوژه ساخت اثری تاریخی با نام «جیران» کاری از حسن فتحی شد و همزمان آثاری به نامهای «آهوی من مارال» و «قبله عالم» هم خودشان را مهیای پخش کردند هرچند بعدها در آغاز پخش «جیران» اختلافاتی هم میان این پروژه و «آهوی من مارال» پیش آمد.
نکته جالب توجه اینجاست که در هر دو اثر بهرام رادان و حسن معجونی نقش ناصرالدین شاه را برعهده داشتند؛ اما در این میان «قبله عالم» کمتوفیق و ضعیف، حامد کمیلی را به عنوان ناصرالدین شاه معرفی کرد.
فارغ از اظهارنظرها درباره شباهت «جیران» و «آهوی من مارال» که مدتها روی آن بحث بود و کار به دادگاه و اتفاقات حقوقی هم کشیده شد؛ اینکه همزمان دو سریال تاریخی به روایت قصهای درباره ناصرالدین شاه علاقهمند شدهاند، میتواند جای تعجب باشد و اتفاقاً همین اختلافها به نوعی نمایانگر دوران بیثبات سلطنت چهارمین شاه قاجار شد.
البته مسعود آبپرور درباره اینکه چرا دوره قاجاریه بهخصوص 5 دهه سلطنت ناصرالدین مورد توجه اهالی فیلم و سریال معتقد است، یکی از خاصیتهای ویژه فیلم و سریال این است که مخاطب را به طور خاص با تجربیات و آموزههای تاریخ روبرو کند و اتفاقاً فعالان عرصه سریالسازی و فیلمسازان در آیینه گذشتگان میتوانند بسیاری از اتفاقاتی که همین امروز جاری است را دنبال کنند، تا برای پاسخ به مخاطبانشان اثری مناسب تدارک ببنند، پس این نوع آثار به این واسطه، مقاطع مختلف تاریخی را به تصویر میکشند و عموماً اتفاقاً جذاب هم میشوند.
حقیقتهایی که در سریال «جیران» گفته نشدآبپرور میگوید: ویژگیهای این دوره آنچنان است که نه خیلی از آن دور هستیم و اتفاقاً خیلی نزدیک که نتوانیم راجب آنها داوری کنیم، بلکه این دورهها، دورههای جذاب تاریخی است که ایران وارد دوره تجددخواهی و دروازههای تمدن جدید میشود و همین تغییر حالت به خودی خود یک عطف مناسب نمایشی ایجاد میکند که در تغییر اندیشهها و سبک زندگی نسبت به سایر دورههای دیگر جذابتر است و فقط باید آن مقطع تاریخی درست انتخاب شود. به عنوان مثال قصه سریال «رحیل» به دو ماه آخر دوره قاجاریه و انحلال این سلطنت میانجامد.»
بههرحال جای تردید نیست که این دوره پرحاشیه در تاریخ معاصر کشورمان هنوز گفتنیهای بسیاری دارد که میتواند نظر اهالی فیلم و سریال را به خود جلب کند تا به واسطه خلق آثاری فاخر و قابل توجه این زوایای پنهان برای مخاطبان بازنمایی شود.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: سینما شبکه نمایش خانگی سینمای ایران تلویزیون فیلم سریال سینما شبکه نمایش خانگی سینمای ایران تلویزیون فیلم سریال ناصرالدین شاه فیلم و سریال چهارمین شاه شاه قاجار قابل توجه ساخته شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۸۶۸۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تجربه سینما ترس، ترسناکترین در ایران
سینما ترس یا اتاق تماشای فیلمهای ترسناک، مکانی است که با دقت طراحی شده تا تجربهای هیجانانگیز و مرموز را برای بازدیدکنندگان به ارمغان آورد. دیوارها معمولاً با پوسترهای کلاسیک و مدرن فیلمهای وحشت آراسته شدهاند، ایجاد فضایی تاریک و نیمه تار با نورپردازی مهتابی که هر گوشهای از اتاق را بهآرامی روشن میکند. صداهای زمینهای مانند وزوز باد، جیرجیر دربهای قدیمی و گهگاه صدای جیغ زننده، حس تنش و اضطراب را تقویت میکند.
به گزارش روزیاتو، صندلیها بهگونهای طراحی شدهاند که راحتی و درعینحال، حس حبسشدگی را به تماشاگران القا میکنند، و این امر باعث میشود که تجربه تماشای فیلم بسیار فراگیر و واقعگرایانهتر به نظر برسد. این اتاق، مکانی است که واقعیت و خیال به شکلی درهمتنیده شدهاند تا یک تجربه بینظیر و بهیادماندنی را خلق کنند.
سینما ترس: وحشت در دل نمایشسینما ترس جذابیت خاصی دارد؛ زیرا به تماشاگران امکان میدهد که حدود احساسات خود را در محیطی کنترلشده بیازمایند. این نوع سینما با ترکیبی از دکوراسیون ترسناک، افکتهای صوتی و بصری مهیج و داستانهای پرتنش، فضایی ایجاد میکند که تماشاگران را بهشدت درگیر کرده و حس هیجان و کنجکاوی را در آنها برمیانگیزد.
برای بسیاری، لذتبردن از فیلمهای ترسناک در چنین محیطی فرصتی است برای فرار از واقعیت و تجربه حسهایی که در زندگی روزمره کمتر به آنها پرداخته میشود. علاوه بر این، ماجراجویی در مواجهه با ترسها و دیدن چگونگی برخورد دیگران با موقعیتهای مشابه میتواند بسیار آموزنده و سرگرمکننده باشد. این تجربهها نهتنها از نظر فردی بلکه بهعنوان یک فعالیت اجتماعی نیز جذاب است، زیرا افراد میتوانند واکنشهای یکدیگر را در شرایط ترسناک مشاهده کنند و این امر به تعمیق پیوندهای میان آنها کمک میکند.
جو سینما ترس چگونه است؟ چه اتفاقاتی رخ میدهد؟تجربه سینما ترس همچنین به ما اجازه میدهد تا با ترسهای نهفته خود مواجه شویم و آنها را در محیطی امن و کنترلشده مدیریت کنیم. این فرایند میتواند تأثیرات روانشناختی مثبتی داشته باشد، چرا که با یادگیری برخورد با ترسها، میتوانیم در موقعیتهای استرسزای واقعی نیز با اعتمادبهنفس بیشتری عمل کنیم. فیلمهای ترسناک و سینما ترس با ایجاد هیجان در کنار ترس، نوعی رهایی عاطفی را فراهم میکنند که میتواند بسیار رهاکننده و لذتبخش باشد.
علاوه بر این، سینما ترس بهعنوان یک پدیده فرهنگی عمیقتر از یک سرگرمی ساده عمل میکند. این نوع سینما به طرفداران اجازه میدهد تا بهگونهای خلاقانه با مفاهیم مرگ، بقا و ماوراءالطبیعه کنار آیند. فیلمهای ترسناک غالباً نمادها و تمهایی را شامل میشوند که به بینندگان فرصت میدهند در مورد موضوعات بنیادین انسانی مانند اخلاق، قدرت، و هویت تفکر کنند.
این عمق فکری، تجربه تماشای فیلم در سینما ترس را به یک ماجراجویی فکری تبدیل میکند که فراتر از ترس و هیجان سطحی است؛ بنابراین، سینما ترس بهعنوان یک محفل اجتماعی که در آن افراد میتوانند احساسات و افکار خود را به اشتراک بگذارند و درباره آنها بحث کنند، عمل میکند، و این خود باعث تقویت ارتباطات انسانی و فهم عمیقتری از تجربه انسانی میشود.
چه اتفاقاتی ممکن است رخ دهد؟وقتی صحبت از تجربه سینما ترس میشود، مجموعهای از اتفاقات و تجربیات مختلف درهمتنیده میشوند که با هدف افزایش هیجان و ترس طراحی شدهاند:
پخش فیلمهای ترسناک:فیلمهایی با داستانهای متنوع که شامل عناصر وحشت، معما، و تعلیق هستند، پخش میشوند. این فیلمها ممکن است شامل داستانهایی درباره ارواح، موجودات فراطبیعی، قاتلین زنجیرهای یا سناریوهای بقاء در شرایط سخت باشند.
تأثیرات صوتی و بصری:اتاقهای سینما ترس اغلب با سیستمهای صدای پیشرفته و تأثیرات بصری همچون نورپردازی مخصوص، دود و حتی افکتهای خاص مانند تکان دادن صندلیها تجهیز میشوند تا تجربهای واقعگرایانهتر ایجاد کنند.
دکوراسیون تمدار:دیوارها و فضای داخلی سینما معمولاً با تمهای وحشتآور طراحی میشوند، مانند اتاقهای تاریک با تصاویر و مجسمههای ترسناک که فضایی مضطرب و مرموز ایجاد میکنند.
واکنشهای تماشاچیان:بخشی از تجربه سینما ترس، تماشای واکنشهای دیگران در هنگام تماشای فیلم است. فریادها، پریدن از جا، و حتی خنده در مواقع ترسناک، بخشی از تجربه اشتراکی است که میتواند ترس را کاهش دهد و تجربه را لذتبخشتر کند.
مواجهه با ترسها:سینما ترس فرصتی برای مواجهه با ترسهای شخصی فراهم میکند. این تجربه به تماشاچیان امکان میدهد که ترسهای خود را در محیطی امن و کنترلشده کاوش کنند و رویارویی با آنها میتواند بهعنوان یک نوع درمان شخصی عمل کند.
تجربههای اجتماعی:سینما ترس، بهعنوان یک فعالیت اجتماعی، افراد را برای تجربهای مشترک دور هم جمع میکند. این میتواند به تقویت پیوندهای دوستی کمک کند و فرصتی برای ایجاد خاطرات مشترک فراهم آورد.
چه چیزهایی در سینمای ترس در انتظار ماست؟اگر علاقهمند به تجربه یک حس خاص و جذاب هستید که تاکنون از ترس و وحشت نداشتید، بهجرئت سینما ترس یکی از خاصترین و ویژهترین انتخابهایی است که میتواند پیش و روی شما قرار بگیرد. بنا به دلایل ذیل:
آدرنالین: تماشای فیلم ترسناک، هورمون آدرنالین را در بدن آزاد میکند که باعث ایجاد حس هیجان و ترس میشود. این حس برای بسیاری از افراد لذتبخش است.
ترشح اندورفین:ترسیدن در حین تماشای فیلم ترسناک، باعث ترشح اندورفین در بدن میشود. اندورفین نوعی مسکن طبیعی است که به کاهش درد و اضطراب کمک میکند.
مواجهه با ترس:سینما ترس فرصتی برای افراد فراهم میکند تا با ترسهای خود در محیطی امن روبرو شوند. این امر میتواند به آنها در غلبه بر ترسهایشان در دنیای واقعی کمک کند.
فرار از واقعیت:تماشای فیلم ترسناک، راهی برای فرار از مشکلات و استرسهای دنیای واقعی است.
احساس همبستگی:تماشای فیلم ترسناک با دیگران، میتواند حس همبستگی و تعلق خاطر را در افراد ایجاد کند.
سرگرمی:سینما ترس میتواند سرگرمکننده و هیجانانگیز باشد.
تفکربرانگیز:برخی از فیلمهای ترسناک، پیامهای عمیقی در مورد جامعه، انسان و یا فلسفه دارند که میتواند باعث تفکر و تأمل در بیننده شود.
تنوع:ژانر وحشت، تنوع بسیار زیادی دارد و فیلمهای مختلفی در این ژانر ساخته شده است که میتوانند سلیقههای مختلف را راضی کنند.
رزرو و خرید بلیط سینمای ترسانتخاب داستان و ژانر مناسب برای تجربه سینما ترس نقش مهمی در تعیین شدت و نوع هیجانی که تماشاگران تجربه میکنند، ایفا میکند. به طور معمول، انتخابها شامل ژانرهایی مانند وحشت کلاسیک، ماوراءالطبیعه، هیولاها، روانشناختی، و بقا میشوند.
فیلمهای وحشت کلاسیک مانند “دراکولا” یا “فرانکنشتاین” تجربهای نوستالژیک و ترسناک را ارائه میدهند. ژانر ماوراءالطبیعه، با فیلمهایی مانند “کانجورینگ”، باتکیهبر عناصر فراطبیعی و روحها، حس ترس عمیقتر و مبهمتری را به تماشاگران منتقل میکند. فیلمهایی با تم هیولا مانند “گودزیلا” یا “علیرغم” به دلیل مواجهه با موجودات غولپیکر و ترسناک، اغلب باعث ترس و هیجان میشوند.
ژانر روانشناختی، مانند “سایکو” یا “جنون”، بر روی تنشهای درونی و تأثیر آنها بر رفتار انسان تمرکز میکند، ایجاد یک تجربه مضطربکننده و فکربرانگیز که ممکن است به تماشاگران کمک کند تا با ترسهای درونی خود مواجه شوند. نهایتاً، فیلمهای بقا مانند “بازمانده” یا “جزیره شاتر” که در آنها شخصیتها برای زندهماندن در شرایط سخت تلاش میکنند، میتوانند حس تنش و هیجان فوقالعادهای را ایجاد کنند.
انتخاب داستان و ژانر بسته به سلیقه و تحمل ترس تماشاگران، میتواند بر این تجربه تأثیر بگذارد و محیطی را ایجاد کند که در آن ترس و هیجان به طور موثری با یکدیگر ترکیب شوند.